Lorenzo Da Ponte
Lorenzo Da Ponte (10 Mart 1749 - 17 Ağustos 1838), Venedikli opera yazarı ve şair. 28 opera yazmıştır. Bu operalar Mozart ve Antonio Salieri gibi bestekârlar tarafından bestelenmiştir.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Lorenzo Da Ponte 10 Mart 1749 tarihinde Venedik Cumhuriyeti'nin Ceneda şehrinde doğdu. Yahudi bir deri tüccarının üç çocuğundan en büyüğü olan Da Ponte, doğduğunda Emanuele Conegliano adını aldı. Annesinin ölümünden sonra babası Katolik bir kadınla ikinci evliliğini yaptı ve hem kendisinin hem de çocuklarının vaftiz olmalarına karar verdi. Ceneda piskoposu Emanuele'yi vaftiz ederken ismini Lorenzo da Ponte koydu.
Avrupa kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir öğretmen olmak için çalıştı. Ve bir Katolik papazı olması takdir edildi. Venedik'te San Luca kilisesinin papazı iken Anzoletta Bellaudi isimli bir hanımla tanıştı ve onunla evlendi. Da Ponte ilk çocuğuna sahip olduğu zamanlardaki bir organizasyonda şöyle bir yorum yapmıştır; "bu tür olaylar her gün oluyor". Sonra piskopos yardımcısı tarafından azarlandı. Daha sonra Da Ponte ve Anzoletta bir genelev açtılar. Saygıdeğer bir kadını kaçırmak ve nikahsız birlikte yaşamakla suçlandılar. Da Ponte 15 yıllığına Venedikten sürgün edildi.[1]
Da Ponte Avusturya'ya seyahat etti ve tiyatrolarda şair olarak görev aldı. İmparator II. Joseph ona kaç tane oyun yazdığını sordu. Da Ponte şöyle cevapladı;"Hiç, majesteleri". Bunun üzerine imparator "İyi, iyi! Öyleyse biz bakire bir esin perisine sahibiz."[1]
Opera yazarı üyeleri gibi Fransızca, Almanca, İspanyolca ve İtalyanca metinler yazdı. Wolfgang Amadeus Mozart, Antonio Salieri ve Vicente Martín y Soler gibi isimlerle işbirliği yaptı.
1792'i civarında, Da Ponte, Ann Celestine Grahl(daha çok Nancy olarak bilinir) ile tanıştırıldı. Ondan 20 yaş genç bir hanımdı. Onun ikinci eşi oldu. Ve Louisa (1794), Fanny (1799), Joseph (1800) ve Lorenzo (1804) isminde çocukları oldu.
Amerika kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Joseph'in ölümüyle Da Ponte patronunu kaybetti ve yeni imparatordan az bir ilgi gördü. Kısa bir süre için Prag şehrine oradan da Londra'ya taşındı. Burada opera prodüktörü olarak yeni bir kariyere başladı. Ama iş hayatı için az deneyime sahipti. Ve nihayetinde kendini iflas etmiş olarak buldu. Alacaklılarından kurtulabilmek için Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçtı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Da Ponte ilk olarak New York şehrine yerleşti. Sonra Pensilvanya eyaletinin Sunbury şehrine yerleşti. Burada kısa bir süre manav işletti ve özel İtalyanca dersleri verdi. Daha sonra New York'a geri dönerek Columbia Üniversitesi'ne İtalyan edebiyatı için ilk profesör olmak için başvurdu. Clement Clarke Moore ile arkadaş oldu. New York'ta operaya tanıtıldı. Don Giovanni'nin bir performansını prodükte etti. Aynı zamanda bir konser turunda yeğeni Giulia da Ponte iken Amerika'da Gioachino Rossini'nin müziği ile tanışıyor.
1828'de 79 yaşındayken Da Ponte ABD vatandaşlığına kabul edildi. 1838'de New York'ta öldü. New York'un Eski Aziz Patrick Katedralinde Meulberry sokağında cenaze töreni yapıldı. Da Ponte, Queens'deki Calvary Mezarlığında yakıldı.[not 1][2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b L. de Ponty's Wagon, THE LIBERTINE LIBRETTIST (292 syf.) — April FitzLyon — Abelard-Schuman 12 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TIME, Mart 11, 1957, time.com sitesinden (erişim 22 Haziran 2008)
- ^ "Find A Grave". 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bazı diğer kaynaklar da Ponte'nin Manhattan'ın aşağılarında yakıldığı söyler.
- 1749 doğumlular
- Treviso ili doğumlular
- 1838 yılında ölenler
- 18. yüzyılda İtalyanlar
- 18. yüzyılda Hristiyan dinî liderler
- 18. yüzyıl İtalyan yazarları
- 19. yüzyıl İtalyan yazarları
- İtalyan Roma Katolik papazlar
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İtalyan göçmenler
- Amerikalı Roma Katolikleri
- Yahudi asıllı Amerikalılar
- Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlığına kabul edilenler
- Columbia Üniversitesi öğretim üyeleri
- Wolfgang Amadeus Mozart